Najnowsza nowela ustawy o zamówieniach publicznych znacznie rozszerza zakres zwolnień oraz określa katalog usług, do których nie będzie miała zastosowania znaczna część przepisów

Najpewniej w grudniu wejdzie w życie nowelizacja ustawy o zamówieniach publicznych, którą przygotowała sejmowa komisja małych i średnich przedsiębiorstw

Ile pieniędzy wolno wziąć zamawiającemu za formularz specyfikacji istotnych warunków zamówienia? Zgodnie z art. 34 ust. 4 Ustawy o zamówieniach publicznych cena za formularz specyfikacji istotnych warunków zamówienia nie może przekraczać kosztów druku i przesłania do zainteresowanych oferentów. Oczywiście zamawiający może wziąć mniej, niż wynoszą te koszty, lub w ogóle zrezygnować z opłaty. Nie jest natomiast dopuszczalne, by opłata za formularz przekraczała koszt druku i wysyłki formularza. Ponieważ wielu przedsiębiorców skarżyło się na tego typu praktyki zamawiających, prezes Urzędu Zamówień Publicznych postanowił sprawdzić, jak wygląda przestrzeganie art. 34 ust. 4 ustawy. W tym celu specjaliści z UZP przeanalizowali 90 ogłoszeń zamieszczonych w Biuletynie Zamówień Publicznych (od 1 stycznia do 8 czerwca 1999 r.), w których podana była cena za formularz specyfikacji powyżej 300 zł. UZP zażądał od zamawiających informacji o sposobie kalkulacji ceny za formularz oraz informacji określającej, na jakim etapie jest aktualnie postępowanie. Okazało się, że w 58 przypadkach (69 proc. zbadanych spraw!) zamawiający w naganny sposób obliczyli cenę formularza specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Lista grzechów jest bardzo długa. W swoich kalkulacjach zamawiający brali pod uwagę, choć nie powinni byli tego robić, koszty m.in.: merytorycznego opracowania specyfikacji istotnych warunków zamówienia, opracowania kosztorysów nakładczych wraz z przedmiarem robót, opracowania ślepego kosztorysu. W dwóch przypadkach, kiedy z uwagi na przedmiot zamówienia wymagane było wykonanie czynności przez specjalistów z określonej dziedziny, do ceny za formularz doliczano koszty wykonania aktualizacji mapy sytuacyjno-wysokościowej i koszty ręcznego przygotowania planu zagospodarowania terenu. Jeden z zamawiających, wyliczając cenę za formularz, dodał do niej koszt obsługi prawnej. Ponadto zamawiający doliczali do ceny formularza koszty materiałów biurowych typu teczki, skoroszyty, segregatory, a niekiedy - także wynagrodzenie etatowych pracowników technicznych czy pracowników z działów ekonomicznych oraz koszty korespondencji prowadzonej z oferentami w zakresie wyjaśnień dotyczących specyfikacji istotnych warunków zamówienia (w tym opłaty za korzystanie z faksu, opłaty za rozmowy telefoniczne). Niezgodne z prawem jest także przerzucenie na oferentów kosztów publikacji ogłoszenia o przetargu w prasie lokalnej czy krajowej. Niektóre kalkulacje ceny formularza specyfikacji zawierały pozycje bliżej nieokreślone, np.: wyliczenia własne, rezerwa, narzuty, koszty wydziałowe, koszty ogólne. UZP zwrócił uwagę, że w co czwartym zbadanym ogłoszeniu w Biuletynie Zamówień Publicznych podana była cena za formularz wyższa, niż wynikało to z kalkulacji przedstawionej przez zamawiającego. Średnio zawyżano opłatę o ok. 13 zł, a w dwóch przypadkach różnica ta sięgała 50 zł. UZP wykrył też przypadek, gdy zamawiający podniósł cenę formularza z 500 zł (w ogłoszeniu) do 800 zł (przy zakupie specyfikacji istotnych warunków zamówienia). Dlaczego? Z powodu "małej liczby oferentów zainteresowanych realizacją zamówienia". Prezes UZP zwrócił uwagę zamawiającym, że naruszenie art. 34 ust. 4 Ustawy o zamówieniach publicznych może m.in. skutkować naruszeniem jednej z fundamentalnych zasad obowiązujących w postępowaniu o zamówienie publiczne - zasady powszechności, co w konsekwencji może prowadzić do naruszenia art. 138 ust. 1 pkt. 12 Ustawy o finansach publicznych i odpowiedzialności z tytułu naruszenia dyscypliny finansów publicznych. UZP wyjaśnia, że w żadnym wypadku nie jest kosztem druku formularza: merytoryczne opracowanie specyfikacji istotnych warunków zamówienia, wynagrodzenie pracowników etatowych za jakiekolwiek czynności związane ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia, koszt publikacji ogłoszenia w prasie, rezerwa, narzuty, koszty wydziałowe itd. Ponadto cena wynikająca z art. 34 ust. 4 dotyczy wyłącznie jednego egzemplarza formularza, a nie np. dziesięciu. Jeden z zamawiających całymi kosztami druku i przesłania formularzy obarczał każdą z zainteresowanych firm z osobna. Czy zamawiający może odrzucić ofertę firmy, która formularz specyfikacji istotnych warunków zamówienia uzyskała z drugiej ręki? Zamawiający nie ma takiego prawa. Ustawa o zamówieniach publicznych zobowiązuje firmę biorącą udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego do złożenia oferty zgodnie z postanowieniami specyfikacji istotnych warunków zamówienia. A skąd dana firma weźmie formularz, to jest jej sprawa. Zamawiający nie może umieścić w specyfikacji istotnych warunków zamówienia odrębnego postanowienia, nakazującego firmom pobranie specyfikacji bezpośrednio u niego. Wprowadzenie takiego wymogu do specyfikacji może stanowić podstawę do złożenia protestu przez uczestników postępowania.

O tym, że nie warto lekceważyć wymogów formalnych związanych z przetargami, przekonała się na własnej skórze pewna firma, która nie wpłaciła na czas tzw. wpisu od odwołania do prezesa Urzędu Zamówień Publicznych (UZP).

Do Urzędu Zamówień Publicznych (UZP) wpływają co miesiąc setki pytań od przedsiębiorców i urzędników mających problemy z interpretacją niektórych przepisów ustawy o zamówieniach

Do Urzędu Zamówień Publicznych (UZP) wpływają setki pytań od przedsiębiorców i urzędników mających problemy z interpretacją niektórych przepisów Ustawy o zamówieniach publicznych.